Koffie met Lewis

In de reeks video's 'Koffie met Lewis' bespreekt mgr. Mutsaerts onder het genot van een kop koffie het boek 'Mere Christianity' van schrijver C.S. Lewis. In het boek gaat de schrijver op pakkende wijze in op waarheid en vrijheid. Het uitgangspunt van Lewis’ betoog is gezond verstand. Op grond van consequent logisch redeneren komt hij tot de redelijkheid en geloofwaardigheid van het christelijk geloof.

De reeks telt negen afleveringen en zijn hieronder te bekijken.


Slotaflevering 9: Koffie met Lewis (9): Hoe kun je iets als de drie-eenheid uitleggen, praktisch maken?

Eén, twee, drie dimensies zijn makkelijk voor te stellen. We leven in de ruimte, drie dimensioneel. Bij een vierde dimensie wordt het al iets lastiger: ruimte en tijd? Maar wat zegt dat nu voor het zgn. goddelijke niveau? Wat betekent de speciale eigenschap van ‘een gezin zijn’? Kan die realiteit wetenschappelijk bewezen worden? Wat betekent de reralietit van een drie-ene God?

Wij zijn door of in God betrokkken, terwijl we toch ons zelf blijven. Onze uniciteit blijft.

We hebben altijd het besef gehad dat er iemand is die zich met ons bezig houdt, die met ons is begaan. Een soort van oerbesef. Waar komt dat vandaan?


Aflevering 8: wat hebben seksuele moraal en een lamsschotel met elkaar te maken?

De seksuele moraal is geperverteerd in het westen, zeker in Nederland… Het christendom is een van de weinige, misschien wel het enige geloof, dat positief staat tegenover het lichamelijke. God is nu eenmaal ook mens en dus lichamelijk geworden… Seks is niet de kern van de christelijke moraal in de kerk. Dat denken we misschien wel vaak maar het komt omdat de maatschappij, de media zich juist focust op de elementen van de seksuele moraal in de doctrine, in de catechismus. Terwijl het enkel een klein deel is van de hele catechismus…


Aflevering 7: de deugden, Lewis was een praktische mens

Wetgeving alleen is nooit genoeg. Dat blijft hangen in de geschreven theorie. Wil je zien gebeuren waar we naar streven in het handelen dan moeten we gaan lijken naar de innerlijke moraal. Dit wordt echter wel beïnvloed door de visie op het menszijn. Is de mens het resultaat van een oerknal en toeval dan hebben we geen verplichting naar iets of iemand. Was er een schepper dan zijn we minstens verbonden met deze schepper en hebben ons wellicht daarna te gedragen. De Moraal kent 7 deugden. 4 kardinalen en 3 goddelijke of theologalen deugden.


Aflevering 6: Christelijke moraal: zijn christenen beter dan anderen? "Nee, wel beter af"

Waarom is de menswording, de verrijzenis, gestorven begraven en verrezen en verschenen van belang? Hij is gestorven voor de hele mensheid. Dat hebben we niet zelf kunnen bewerkstellen. Hoe zit dat allemaal? Wat is zo speciaal aan de Christelijke ethiek, moraal? Zaken moeten op orde zijn en er moet een richting zijn. Harmonie, onderling en innerlijk en een duidelijk doel voor waar we bestemd zijn. Moraal geldt voor de hele gemeenschap. Het gaat er niet over dat het op papier staat, maar over wat ervan te zien is in gedrag, in de realiteit. Lees nog eens de verwijzingen van Lewis: Rom. 5, 12-21 en 1 Kor.15, 21-22


Aflevering 5: Als het kwaad bestaat, wat heeft God dan hiermee te maken?

Heeft hij ermee te maken, dan is het wel een vreemde God. Heeft hij er niet te maken, is hij dan almachtig? Hoe zit dat?

Het is duidelijk dat de mens voor het goede kan kiezen. Dus ook voor het kwaad. Men zegt wel: als men voor het goede kiest wordt de mens steeds beter, en kies je voor het kwade dan wordt je steeds slechter. Maar als men dat weet waarom koest men dan voor het kwaad? zou je je kunnen afvragen.

Die keuze van het kwaad kwam vanaf het moment dat de mens zich zelf vooropstelde. De link met God doorknipte. Men wilde zelf almachtig zijn. Wij kunnen het zelf wel. Kijk naar een vlieger, wanneer het lijntje met de vliegeraar wordt doorgeknipt. wat gebeurt er dan met de vlieger?

God koos een volk uit en hechtte aan goed gedrag. We hebben een geweten gekregen en weten dus dondersgoed wat goed en kwaad is. Maar daardoor zijn we ook gemaakt om verbonden te zijn met God. De geschiedenis van de mensheid staat echter vol van voorbeelden waar de mens dacht om volledig op zich zelf te gaan, en dat heeft zelden goed uitgepakt.

Zegt dat iets over de mens of over God?


Aflevering 4: Waar komt het kwaad vandaan als God in principe ‘goed’ is?

C.S. Lewis maakt duidelijk dat de mens als enig schepsel een notie heeft van goed en kwaad. Maar als God goed is en de schepper van alles, hoe kan dan het kwaad bestaan? God is nieuw eenvoudig? Gebruik je verstand. Wat houdt dat in? In het universum dat in zichzelf betekenisloos is, bestaat ook het kwaad. Wat is de betekenis van het kwaad? Hoe onderscheid het Christendom zich van het Dualisme, als we het hebben over goed en kwaad? Wat is de duivel? En hoezo kun je dan de kerk, de bruid van Christus, beschouwen als ‘illegale zender‘? Het is de duivel die juist niet houdt van de onderscheiding van het goede en het kwade. Het goede kan ontaarden in het slechte, echter het slechte kan nooit iets goed worden.


Aflevering 3: Hoe het besef van een geweten en het bovennatuurlijke met elkaar verbonden zijn

Waarom leidt het besef van het geweten, het weten van het bestaan van natuurlijk wetten die ons normen opleggen, onvermijdelijk tot weten dat er wel iets bovennatuurlijks moet zijn? Lewis kwam tot de logische conclusie dat hij het atheïsme achter zich moest laten. C.S. Lewis werd niet voor niets van een atheïst tot een bewuste theïst. Niet het lezen van de bijbel, maar een logische redenering was het begin

‘Maar hoe gebeurde dat, Lewis was toch een heel belezen, slimme man?’ vroegen velen zich af in zijn tijd. Die verbazing trof ook Virginia Woolf die in 1928 schreef over de wonderlijke transformatie tot het katholieke geloof van haar goede vriend T.S.Eliott.


Aflevering 2: Bestaat er een norm van goed en kwaad?

Volgens C.S. Lewis heb je allerlei natuurwetten: fysieke, biologische en menselijke natuurwetten. Het grote onderscheid van de menselijke natuurwet is dat je er voor kunt kiezen om je er aan te houden. Je hebt dus ook de keuze om het kwade te doen.

Er zijn mensen die volledig ontkennen dat er zoiets als goed en kwaad is, of een norm. Toch kun je diezelfde mensen betrappen op dat ze zeggen: “dit is niet goed” of “dat klopt niet”. Hoe consequent is dat?


Aflevering 1: Introductie

Mere Christianity betekent vrij vertaald ‘onversneden christendom’ en is geschreven naar aanleiding van een succesvol radioprogramma op de BBC in de tijd van de Tweede Wereldoorlog. Lewis gaat op een zeer pakkende wijze in op de thematiek rond waarheid en vrijheid. “De mens heeft altijd weet gehad dat er normen zijn”, legt mgr. Mutsaerts uit in de eerste video. “Maar, zegt Lewis, vandaag de dag is het niet meer zo duidelijk.” Mutsaerts merkt op dat Lewis de ontwikkelingen van onze tijd “profetisch” zag aankomen.


‘Koffie met Lewis’ is een co-productie van Jongkatholiek en mediaorganisatie ETWN Lage landen. De serie verschijnt wekelijks op de website van EWTN en op deze themapagina.